قبرستان ارامنه در مشهد:
قبرستان تاریخی ارامنه در مشهد ، یکی از قدیمی ترین گورستان های مشهد است که قدمت آن به بیش از صدسال می رسد. این قبرستان محل دفن میسحیانی بوده است که در قدیم در مشهد و طوس ساکن بودند.
نادرشاه افشار برای نخسین بار تعدادی از خانواده های یهودی و ارامنه را در مشهد و در محله عیدگاه ساکن کرد. شهر خراسان با شهرهای کشورهای آسیای میانه مرز مشترک داشت و پلی ارتباطی در بین این کشورها محسوب می شد. تاجران بسیاری از ایروان، نخجوان، ترکمنستان و روسیه برای تجارت به این منطقه مهاجرت کردند. رفته رفته پس از حضور بسیاری از ارامنه در شهرهای مشهد، قوچان، نیشابور و شیروان ارامنه های دیگری نیز از سایر نقاط کشور مانند آذربایجان به این شهرها مهاجرت کردند و به کارهای صنعتی و کار در کارخانه جات متعدد مشغول شدند.
قدیمی ترین سنگی که در این قبرستان وجود دارد متعلق به یک کشیش آمریکایی به نام پرسبیتیرین، لوییس اسلستین، می باشد که در سال 1918 میلادی در مشهد درگذشت. البته در این مکان یک کلیسا نیز ویژه مسیحیان وجود داشته که قدمت آن به بیش از 80 سال می رسد. شهرداری مشهد با توجه به این که این گورستان دارای بافت تاریخی می باشد و قدمت زیادی دارد، اقدامات خوبی را برای جلوگیری از فرسایش آن انجام داده است.
افرادی که در این گورستان دفن شده اند، از کشورهای آمریکا، روسیه، گرجستان، کانادا، فرانسه و لهستان هستند. خطوطی که بر روی سنگ های قبر نوشته شده است شامل رسم الخط فارسی، ارمنی، فرانسوی، روسی، لهستانی و .. می باشد. قدیمتی ترین تاریخی که می توان بر روی برخی از سنگ قبرها مشاهده کرد متعلق به اواخر دوره قاجاریه است. البته وسعت این گورستان در گذشته نسبت به وضعیت فعلی آن بیشتر بوده است.
سنگ های تراشیده شده ای که بر روی سنگ قبرها قرار دارد بسیار متنوع هستند و برخی از آن ها دارای محل مخصوص عودسوز هستند. یکی از معروفترین صلیب هایی که در این قبرستان وجود دارد، صلیبی است که در کلیسای ارتودوکس روسیه مورد استفاده قرار می گرفته است.
این گورستان تاریخی متعلق به ارامنه شهر مشهد بوده و از لحاظ تاریخی و سیاسی ارزش بسیار بالایی دارد. البته عده بیشتر گردشگران تور مشهد معمولا از این گورستان تاریخی دیدن می نمایند.